Crematie of begrafenis zonder kist
Bij wet is het niet verplicht om begraven of gecremeerd te worden in een kist. Het enige wat verplicht is, is dat het lichaam bedekt is, en bij een crematie is er een opbaarplank nodig met een platte onderkant en opstaande rand. Dit komt doordat het lichaam anders niet de crematieoven in kan worden geduwd. Hiervoor kan een inschuifplank gebruikt worden, wat het mogelijk maakt om allerlei soorten baren te gebruiken. Steeds meer mensen kiezen voor de mogelijke alternatieven om op een zachte en toegankelijke manier afscheid te nemen. Hoewel we gewend zijn aan het gebruiken van een doodskist bij een uitvaart, groeit de behoefte aan een persoonlijker alternatief.
Een bedekt lichaam
De reden dat het lichaam bedekt moet zijn, is dat het mogelijk moet zijn om het op hygiënische wijze te verplaatsen. Op weg naar een begrafenis of crematie moet het lichaam soms getild worden en hierbij is het noodzakelijk dat het lichaam omhuld is. Hiervoor moet een biologisch afbreekbare lijkwade of lijkhoes gebruikt worden. Hierin omhuld dient het lichaam op een draagbaar geplaatst te worden, zodat het bij vervoer en tijdens de uitvaart goed getild kan worden.
Waarom cremeren of begraven zonder kist?
Hoewel een doodskist de gangbaarste omhulling lijkt om iemand in te begraven, is het idee van een kist voor sommige mensen beklemmend. Met deze gedachte wordt de dood zelf ook meer benauwend, terwijl dat helemaal niet hoeft. Voor een persoonlijkere en warmere overgang van het sterfbed naar de laatste rustplaats kunnen mensen kiezen voor een wade. Door slechts omhuld te zijn door een doek, is de overledene zowel netjes bedekt, als nog steeds nabij. Daarnaast zijn de asresten van een lijkwade en draagbaar veel minder dan de asresten van een volledige, massieve kist. Hierdoor bevat de as, die uiteindelijk in de urn terechtkomt, minder onpersoonlijke resten.
Afscheid zonder kist
De mogelijkheid om gebruik te maken van een lijkwade en opbaarplank bestaat al jaren, en is al sinds 1998 algemeen toegestaan. Veel mensen zijn echter nog niet bekend met dit alternatief. Je komt vaak pas in aanraking met mogelijkheden rondom een uitvaart wanneer het moment daar is. Op zo’n moment is het gemakkelijker om te kiezen voor iets wat je al kent. Zodra mensen echter op tijd horen over deze persoonlijkere mogelijkheid, ontstaat er vaak direct interesse.
Wat is een opbaarplank?
Opbaarplanken, ook wel baren of draagbaren, zijn ontworpen als vervanging van een kist bij een uitvaart. Tijdens een opbaring of afscheid wordt de overledene, gewikkeld in een lijkwade, neergelegd op deze opbaarplank. Deze baren worden meestal gemaakt met uitsparingen aan de zijkant zodat ze daaraan getild kunnen worden. Er zijn baren van samengevlochten wilgentenen, wilgentakken of bamboescheuten, en egale houten baren die eventueel beschilderd kunnen worden.
Wat is een lijkwade?
Een lijkwade, ook bekend als uitvaartwade of afscheidswade, is een doek die je om iemand heen kunt wikkelen voor een zacht afscheid. Je kunt deze wade zo persoonlijk maken als je zelf wenst. Er kan op de lijkwade geschilderd worden en er kunnen aandenkens, zoals briefjes of bloemen, in de plooien gestopt worden.
Het wikkelen van een wade
Wanneer je een uitvaart zonder kist organiseert en gebruikmaakt van een wade, dan kun je een dierbare zelf inwikkelen. Dit is een mooi symbolisch ritueel aan het begin van het rouwproces. Slag voor slag wikkel je een dierbare in. Door zelf te kunnen beslissen in hoeverre de lijkwade open gelaten wordt is er de mogelijkheid om dit afscheidsritueel op eigen tempo uit te voeren. De lijkwade kan bijvoorbeeld na verloop van tijd steeds verder dichtgevouwen worden of direct mooi geplooid worden voor een opbaring.
Duurzaam en natuurlijk afbreekbaar
De keuze voor een afscheid zonder kist opent ook de weg naar duurzaamheid. Wij maken onze lijkwaden van duurzame en biologische stoffen. Hetzelfde geldt voor het hout van onze opbaarplanken. Wij maken voor onze opbaarplanken bijvoorbeeld gebruik van bamboestokken en wilgentenen, volledig natuurlijke materialen, die natuurlijk afbreekbaar zijn.
De weg naar duurzaamheid
Aan het organiseren van een crematie zonder kist zijn een aantal voorschriften gekoppeld, zoals dat de overledene dusdanig bedekt moet zijn dat deze op hygiënische wijze vervoerd en gedragen kan worden. Wanneer hiervoor een lijkwade en een draagbaar gebruikt worden, kan het soms zijn dat er een inschuifplank nodig is. Dit komt doordat opbaarplanken niet altijd een vlakke onderkant en opstaande rand hebben, wat vaak verplicht is in crematoria. Het is belangrijk om te overleggen met het crematorium dat je op het oog hebt, aangezien de voorschriften per locatie kunnen verschillen.
